5 mei

Vandaag is bevrijdingsdag en gisteren herdachten we de doden. In het Jaap van Praaghuis was om half 3 de dodenherdenking. We hadden een gastspreekster van de St. Westerbork. Ze had als baby en peuter ondergedoken gezeten en geleerd haar emoties te onderdrukken om haar en het leven van haar lotgenoten te sparen. De ervaringen die mensen op doen in hun vroegste jeugd hebben veel tijd nodig om aan de oppervlakte te komen. Niet weten waar je angsten vandaan komen, waarom je je zo eenzaam voelt, waarom je doet zoals je doet. Het duurt lang voordat je kunt bepalen of dat des mensen is of dat de ervaringen specifiek jouw leven beïnvloeden. Ze zei ook een keer: eigenlijk heeft het kind in mij veertig jaar ondergedoken gezeten. Wat je niet kent, dat is er niet, maar je kunt wel een vermoeden hebben dat er ook nog iets anders moet zijn en op zoek gaan. De grote verhalen over de massa deportaties imponeren maar bij mij raakt het niet aan verdriet. De massa heeft geen gezicht. Het breng wel vragen bij mij naar boven, die echter steeds terug te voeren zijn op individuen. Waarom liet men het gebeuren?
Gisteren kwam iemand een eigen verhaal voor het voetlicht brengen en dat verhaal doet de pijn voelen. Het schroeit van binnen en laat tranen komen om het ergste te blussen in samen zijn.